Loading...
مهندسی بیومکانیک، محدوده مهندسی مکانیک و سیستمهای زنده است. به بیان دیگر یک مهندس پزشکی گرایش بیومکانیک، مهندس مکانیک است که حوزۀ کارش انسان و فعالیتهای زیستی اوست. بیومکانیک مطالعۀ ساختار و عملکرد جنبههای مکانیکی سیستمهای بیولوژیکی، از ارگانیسمهای کامل گرفته تا اندامها، سلولها و اندامکهای سلولی، با استفاده از روشهای مکانیکی است. این زیر رشته به حرکات بدن میپردازد. مهندسین متخصص بیومکانیک در طراحی و توسعه محصولاتی که به حرکت در بدن کمک میکنند توجه دارند. دریچههای مصنوعی قلب و مفصلهای قابل تعویض نمونههایی از محصولات پزشکی هستند که به ترتیب به جریان خون و عملکرد حرکات کمک میکنند. بیومکانیک در واقع مطالعه مکانیک (مانند مبحث ترمودینامیک) برای حل مشکلات بیولوژیکی یا پزشکی است. تحلیل حرکت انسان و مطالعه جنبش انسانی، از جنبههای بسیار مهم است. در نتیجه، لازم است محدودیتهای اعضای بدن و آناتومی و کنترل حرکتی را به طور کامل درک کرد.
امروزه، در بسیاری از دانشگاههای معتبر ایران، از جمله دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه علوم پزشکی ایران ، آزمایشگاهها و پژوهشگاههای مجهزی برای بررسی بیومکانیک در نظر گرفته شده است که در زیر به معرفی مختصر این مراکز میپردازیم:
زمینههای پژوهشی آزمایشگاه بیومکانیک دانشگاه صنعتی شریف:
مرکز تحقیقات توانبخشی (RRC) دانشگاه علوم پزشکی ایران (IUMS):
در سال 2008 به عنوان اولین مرکز تحقیقات توانبخشی و بیومکانیک در ایران تأسیس شد. این مرکز برای انجام و پشتیبانی تحقیقات بنیادی در زمینههای مرتبط با توانبخشی از جمله توانبخشی بالینی، علوم اجتماعی، مهندسی توانبخشی و بیومکانیک ، راه اندازی شده است. برخی تحقیقات چندوجهی از طریق پروژههای مشترک انجام میشود. مرکز تحقیقات توانبخشی به عنوان یک کاتالیزور برای پیوند زمینههای مختلف پزشکی و مهندسی عمل میکند. بسیاری از دانشجویان و محققان دانشگاه در رشتههای مختلف از جمله توانبخشی، علوم ورزشی، بیومکانیک، ارگونومی و غیره وجود دارند که تحقیقات و پایان نامههای خود را در RRC انجام میدهند. این مرکز برای تعیین استانداردهای تجهیزات توانبخشی با دفتر ملی تجهیزات پزشکی (NBME) همکاری و تعامل دارد و با سازمان آموزش و پرورش استثنایی و JMERC برای قربانیان جنگ همکاری میکند. این مرکز به محققان و دانشجویان دانشگاه کمک میکند تا درمورد موضوعات مرتبط با توانبخشی تحقیقات انجام دهند. کارگاهها و دورههای آموزشی کوتاه به طور منظم در این مرکز برگزار میشود.
این مرکز مجهز به :
از آنجا که شناخت دروسی که در رشتهها مطالعه میشوند، کمک زیادی به افراد برای انتخاب درست زمینهی تحصیلی میکند، ما مطالب زیر را برای شما جمعآوری کردهایم:
برخی از دروسی که در دانشگاههای ایران به دانشجویان این گرایش تدریس میگردد:
برخی از دروسی که دانشجویان دیگر کشورها در گرایش بیوالکتریک مطالعه میکنند:
اما پس از تکمیل تحصیلات، یک مهندس پزشکی گرایش بیومکانیک، چه تواناییهایی دارد و چه کارهایی را میتواند بپذیرد؟ اینکه چه شغلهایی میتوانید داشته باشید، تا حد زیادی وابسته به آموختههای شما در دانشگاه، و البته مهمتر از آن خارج دانشگاه است!
فاکتورهای دیگری که در این موضوع تأثیرگذار هستند شامل دانشگاه محل تحصیل شما، سرمایۀ اولیۀ شما و کشوری که برای شاغل شدن انتخاب میکنید، هستند؛ به همین دلیل، ما به تفکیک ایران یا خارج، مطالب زیر را جمعآوری کردهایم:
در خارج از کشور:
دانشجویان مهندسی پزشکی اهداف شغلی متنوعی دارند. اگرچه معمولاً مدرک این رشته به عنوان پایان تحصیلات توصیه نمیشود، اما بعضی از دانشجویان بلافاصله پس از فارغ التحصیلی در زمینههایی مانند طراحی تجهیزات پزشکی شروع به کار میکنند. برخی دیگر تصمیم میگیرند از مهارتهای کمی و حل مسئله خود در زمینههایی مانند مشاوره یا امور مالی استفاده کنند. اکثر دانشجویان قصد دارند تحصیلات خود را بعد از کالج ادامه دهند. برخی تصمیم میگیرند مدرک فوق لیسانس مهندسیپزشکی یا BioE را دنبال کنند. برنامه درسی کارشناسی ارشد بسیاری از شرایط قبلی را برآورده میکند، بنابراین بسیاری از دانشجویان پس از فارغ التحصیلی در دانشکده پزشکی شرکت میکنند. از طرف دیگر، دانشکده حقوق و دانشکده تجارت گزینههای سنتی، اما به همان اندازه مناسب هستند. برنامه درسی مهندسی پزشکی مهارتهای کمی و دانش فن آوری را ارائه میدهد که در بسیاری از مشاغل مختلف با ارزش است.
به طور کلی و برای تمامی گرایشها، طبق یک آمار به دست آمده در برخی از کشورهای خارجی، مهندسان زیست پزشکی حدود 19800 شغل دارند. بزرگترین کارفرمایان مهندسین زیست پزشکی به شرح زیر است:
مهندسان پزشکی در تیمهایی با دانشمندان، کارمندان مراقبتهای بهداشتی یا مهندسین دیگر کار میکنند. محل کار و نحوه کار آنها به پروژه بستگی دارد. به عنوان مثال، یک مهندس پزشکی که دستگاه جدیدی را به منظور کمک به یک فرد معلول برای دوباره راه رفتن طراحی کرده است، ممکن است مجبور شود ساعت ها در بیمارستان بماند تا مشخص کند آیا دستگاه طبق برنامه ریزی کار میکند یا خیر. اگر مهندس راهی برای بهبود دستگاه پیدا کند، ممکن است مجبور شود به تولید کننده برگردد تا در فرآیند تولید برای بهبود طراحی، به تغییر فرآیند کمک کند.
مهارت های تحلیلی :مهندسان پزشکی برای طراحی راه حلهای مناسب باید نیازهای بیماران و مشتریان را تجزیه و تحلیل کنند.
مهارت های ارتباطی :از آنجا که مهندسان پزشکی گاهی با بیماران کار میکنند و مرتباً در تیم کار میکنند، باید خود را کاملاً ابراز کنند. آنها باید به دنبال ایدههای دیگران باشند و آن ایدهها را در فرایند حل مسئله بگنجانند.
خلاقیت : مهندسان پزشکی باید خلاق باشند تا در دستگاهها و تجهیزات مراقبتهای بهداشتی پیشرفتهای نوآورانه و یکپارچهای داشته باشند
مهارت های ریاضی :مهندسان زیست پزشکی از اصول حساب و سایر مباحث پیشرفته در ریاضیات و آمار استفاده میکنند تا آنالیز، طراحی و عیبیابی در کار خود را انجام دهند.
مهارت حل مسئله :مهندسان زیست پزشکی به طور معمول در سیستمهای پیچیده بیولوژیکی با مشکلات برخورد و آنها را حل میکنند.
در ایران :
یک مهندس پزشکی گرایش بیومکانیک با آموزش دیدن دروسی مانند آناتومی، کینزیولوژی و بیومکانیک حرکت، آشنایی نسبی با حرکات در قالب آناتومی انسانی داشته، و پس از گذراندن دورهی کارآموزی در مراکز طبی فیزیوتراپی، تحلیل حرکت و توانبخشی، میتواند در این مراکز مشغول به کار شود. همچنین به عنوان طراح وسایل توانبخشی، ایمپلنتهای دندانی، ارتز و پروتز، در شرکتهای تولیدکنندۀ این تجهیزات مشغول به کار شود.
گرد آوری: یاسمن سبحانی